Khi phong trào cách mạng ở Hà Quảng đang phát triển lớn mạnh, ngày 28/1/1941, lãnh tụ Nguyễn Ái Quốc quyết định chọn Hà Quảng làm nơi trở về nước trực tiếp lãnh đạo cách mạng Việt Nam sau 30 năm bôn ba tìm đường cứu nước, cứu dân. Từ đấy, vùng quê Pác Bó với hang Cốc Bó trở thành đại bản doanh cách mạng, nơi lãnh tụ tối cao cùng Trung ương Đảng chỉ đạo phong trào cứu nước của toàn dân tộc. Nơi đây, lãnh tụ Nguyễn Ái Quốc đã nhóm lên ngọn lửa cách mạng trong lòng nhân dân, để rồi ngọn lửa ấy bùng cháy lên thành phong trào cách mạng lan rộng khắp cả nước, đánh tan quân xâm lược, giành độc lập, tự do cho Tổ quốc.
Trong khi cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp xâm lược của nhân dân ta diễn ra ác liệt và phong trào cách mạng ở Hà Quảng đang sục sôi với những "Xã đỏ", "Xã hoàn toàn", lãnh tụ Nguyễn Ái Quốc - Hồ Chí Minh cùng Trung ương rời Pác Bó đi Tuyên Quang. Mặc dù vậy, Bác vẫn luôn quan tâm, theo dõi từng bước đi của phong trào cách mạng ở Cao Bằng nói chung cũng như huyện Hà Quảng nói riêng. Sau 20 năm, ngày 20/2/1961 (tức ngày mùng 5 Tết Tân Sửu), Bác Hồ trở lại thăm đồng bào các dân tộc huyện Hà Quảng. Trong niềm vui vỡ òa cảm xúc, nhân dân các dân tộc Hà Quảng lại một lần nữa được gặp Bác, được nghe Người căn dặn.
Với người dân Hà Quảng, những kỷ vật của Người khi cùng sống và làm việc ở Pác Bó, những lời khen, dặn dò của Người với đồng bào các dân tộc nơi đây mãi mãi là ký ức tươi đẹp không thể nào quên. Để sau hơn gần một thế kỷ, Hà Quảng có biết bao đổi thay. Những nơi Người từng ở, làm việc, nơi Người ngồi câu cá, tập thể dục, đứng nói chuyện với đồng bào, như: hang Cốc Bó, bàn đá, cây ổi, bờ suối Lê-nin… đã trở thành những di tích lịch sử, in đậm dấu ấn của Người.
Hà Quảng - quê hương cội nguồn cách mạng đang đổi thay từng ngày.
81 năm qua, kể từ ngày Người về Pác Bó, Đảng bộ, quân và dân huyện Hà Quảng đã và đang xây dựng quê hương ngày càng giàu đẹp. Bí thư Huyện ủy Hà Quảng Lê Hải Yến cho biết: Vâng lời Bác dạy, Hà Quảng tập trung thực hiện hiệu quả các chương trình, mục tiêu thực hiện nghị quyết đại hội Đảng các cấp nhiệm kỳ 2020 - 2025 đề ra, trong đó, chú trọng phát triển một số cây trồng, vật nuôi có thế mạnh của địa phương theo hướng hàng hóa, như: cây thuốc lá chất lượng cao tại các xã vùng đồng, trồng gừng, lạc, chăn nuôi trâu, bò tại các xã vùng cao. Hằng năm, diện tích thuốc lá duy trì gần 1.000 ha, giá trị thu nhập trên 100 triệu đồng/ha; phát triển hơn 90 ha gừng nguyên liệu, 700 ha lạc, hơn 900 ha ngô hàng hóa. Tổng đàn trâu, bò đạt gần 30.000 con, đàn lợn trên 55.200 con.
Huyện chỉ đạo triển khai hiệu quả nhiều dự án hỗ trợ người dân phát triển sản xuất, nhất là hỗ trợ cây trồng, vật nuôi, máy móc cơ giới hóa trong sản xuất nông nghiệp cho hộ nghèo, hộ cận nghèo; tập trung xây dựng hạ tầng cơ sở đường nông thôn, mương thủy lợi, điện sinh hoạt,… tạo điều kiện cho nhân dân phát triển sản xuất, đi lại, giao lưu hàng hóa. Lĩnh vực văn hóa - xã hội được quan tâm đầu tư; công tác giáo dục được chú trọng; công tác chăm sóc sức khỏe nhân dân ngày càng được nâng lên; công tác phòng, chống dịch bệnh thực hiện hiệu quả; công tác văn hóa, thông tin, thể thao có bước phát triển; đời sống vật chất, tinh thần của người dân ngày càng được cải thiện.
Kết thúc năm 2022, các chỉ tiêu kinh tế - xã hội và xây dựng Đảng của huyện đều đạt và vượt kế hoạch; kinh tế tiếp tục ổn định và có bước phát triển, tốc độ tăng trưởng kinh tế đạt trên 7%/năm. Thu nhập bình quân đầu người/năm đạt 24 triệu đồng; bộ mặt nông thôn có nhiều khởi sắc, tỷ lệ hộ nghèo bình quân giảm 5%/năm. 100% xã có đường ô tô đến trung tâm được nhựa hóa, trên 65% đường liên xóm được cứng hóa; 100% trường học được đầu tư xây dựng kiên cố hóa. Thực hiện tốt các hoạt động an sinh xã hội; quốc phòng - an ninh đảm bảo; đường biên, mốc giới được bảo vệ vững chắc. Tình hình an ninh chính trị và trật tự an toàn xã hội ổn định, tạo môi trường thuận lợi để thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội.
Nhân dân các dân tộc xã Trường Hà (Hà Quảng) luôn nhớ lời Bác dạy, thi đua lao động sản xuất, xây dựng cuộc sống mới.
Pác Bó - nơi cách đây gần một thế kỷ Bác Hồ đặt chân đầu tiên khi về nước nay đã là Khu di tích Quốc gia đặc biệt, mỗi năm thu hút hằng trăm nghìn du khách thập phương đến tham quan, du lịch. Xóm Pác Bó ngày Bác về là một xóm nhỏ bên suối Lê-nin, cuộc sống nhân dân cơ cực, nhà cửa rách nát giờ căng tràn sức sống với những ngôi nhà được xây dựng khang trang, nhiều công trình công cộng được đầu tư vững chắc.
Anh Nông Thanh Bằng, Trưởng xóm Pác Bó, xã Trường Hà chia sẻ: Người dân Pác Bó luôn tự hào đã chở che cho cách mạng, nuôi giấu cán bộ và Bác Hồ. Những câu chuyện kể, những lời dạy của Bác Hồ trong thời gian Bác ở đây không bao giờ phai mờ trong tâm trí đồng bào các dân tộc Pác Bó. Trong mỗi chặng đường phát triển, nhân dân các dân tộc Pác Bó luôn khắc ghi lời dạy của Bác Hồ, phát huy truyền thống quê hương cách mạng, nêu cao tinh thần đoàn kết vượt qua khó khăn, thử thách, viết tiếp trang sử vẻ vang trong giai đoạn mới. Kinh tế luôn tăng trưởng khá, văn hóa - xã hội phát triển, quốc phòng - an ninh được giữ vững, hệ thống chính trị được củng cố, tăng cường. Đời sống nhân dân các dân tộc không ngừng được cải thiện và nâng cao. Hiện cả xóm chỉ còn 4/90 hộ nghèo.
Lịch sử đã sang trang, Hà Quảng hôm nay đã thay da đổi thịt, hòa nhịp với công cuộc đổi mới và hội nhập của đất nước. Người dân luôn nhớ Bác, học Bác bằng những việc làm giản dị và cụ thể, không ngừng nỗ lực, khắc phục mọi khó khăn, nêu cao quyết tâm chính trị, giành nhiều thành tựu, đánh dấu bước phát triển trên các lĩnh vực, quyết tâm xây dựng huyện ngày càng giàu đẹp, văn minh, vững bước tiến lên theo con đường mà Đảng, Bác Hồ kính yêu đã lựa chọn.
Thanh Thúy (baocaobang.vn)